سردخانه

سردخانه چیست؟

همانطور که از نام آن پیداست ، سردخانه یک انبار مجهز به سیستم سرمایشی است تا محصولات داخل آن در دمایی پایین تر از دمای محیط قابل نگهداری باشد.

سردخانه از چه اجزا و قسمت هایی تشکیل شده است؟

سردخانه ها به صورت کلی از قسمت زیر ساخته می شوند:

  • کندانسینگ یونیتمسئولیت تولید برودت در اتاق ها برعهده کندانسینگ یونیت است، این قسمت خود دارای اجزای مهمی است که در ادامه این قسمت به ذکر آنها می پردازیم.
  • ساندویچ پنل (ساندویچ پانل) : از ساندویچ پنل برای ساخت بدنه اتاق ها نظیر سقف ، دیواره ها و گاها کف استفاده می شود.
  • دربدرب اعم از لولایی و اسلایدی
  • هیتر دیفراستاین قسمت برای یخ زدایی اواپراتور استفاده می شود.

همانطور که پیشتر اشاره کردیم کندانسینگ یونیت (واحد خنک کننده) خود از اجزای دیگری تشکیل شده است که در زیر نام آنها را آورده ایم:

  • کمپرسور (موتور)
  • اواپراتور
  • کندانسور
  • شیر انبساط
  • ترموستات
  • درایر
  • ریسور
  • اویل سپراتور
  • آکومولاتور
  • تابلو برق

دسته بندی بر اساس دمای نگهداری

در این قسمت دسته بندی سردخانه را بر اساس دمای داخل آن شرح می دهیم.

 زیر صفر

این دسته همانطور که از نام آن مشخص است برای نگهداری و ذخیره سازی محصولاتی است که نیازمند منجمد شدن هستند، بنابراین برای رسیدن به دمای انجماد، دمای محیط نگهداری نیز باید زیر صفر باشد.

سردخانه زیر صفر نیز خود به دو زیر دسته تقسیم می شود:

نگهداری زیر صفراز این نوع سردخانه برای نگهداری محصولات منجمد شده بهره گرفته می شود. گستره دمایی این نوع از منفی 18 تا منفی 20 درجه سانتی گراد است.

تونل انجمادتونل انجماد برای فرآیند منجمد سازی محصولات مورد استفاده قرار می گیرد و پس از انجماد محصول باید به قسمت نگهداری زیر صفر (زیر دسته قبلی) منتقل شود. گستره دمایی در تونل انجماد از منفی چهل درجه تا منفی چهل و پنج درجه سانتی گراد است.

بالای صفر

این دسته برای نگهداری از محصولاتی نظیر میوه، دارو، سبزیجات، لبنیات و … مورد استفاده قرار می گیرد که محصول در صورت یخ زدن خواص خود را از دست می دهد.

گستره دمای نگهداری درون اتاق نگهداری بالای صفر معمولا بر روی چهار درجه سانتی گراد تنظیم می شود (پایین تر از این دما باعث یخ زدگی محصولات نزدیک به اواپراتور می شود)

البته بسته به نوع کاربری می توان آن را تغییر داد به صورت مثال مواد اولیه تولید برخی از داروها را در دمای ده درجه سانتی گراد نگهداری می کنند.

سردخانه دو مداره

این نوع از سردخانه هر دو نوع زیر صفر و بالای صفر را در بر میگیرد، در مدل دو مداره معمولا چندین اتاق مجزا وجود دارد که برخی از آنها در دمای بالای صفر و برخی دیگر در دمای زیر صفر فعالیت می کنند.

دسته بندی بر حسب کاربری

در این قسمت دسته بندی را براساس نوع محصول و کالایی که داخل اتاق های ذخیر سازی آن قرار می گیرد تفکیک می کنیم، این دسته بندی به صورت زیر است.

سردخانه میوه و سبزیجات

میوه و سبزیجات به علت وجود آب زیاد درون بافت خود برای تازگی نیازمند به نگهداری در دمای صحیح هستند. این محصولات باید در اتاق های نگهداری بالای صفر ذخیره شوند.

در پایین جدول دمای مناسب نگهداری برخی از میوه ها و سبزیجات در سردخانه ها به همراه بیشینه مدت زمان ذخیره سازی آنها را مشاهده می فرمایید.

نوع محصول

دمای مناسب نگهداری به سانتی گراد

رطوبت نسبی مناسب به درصد

زمان نگهداری

سیب

1-4

90-95

تا 12 ماه

موز

13-16

80-95

تا 3 هفته

انگور

0

85

تا 8 هفته

هلو ، شلیل و آلو

0

90-95

تا 5 هفته

گلابی

-1 تا 0

90-95

تا 7 ماه

بروکلی و گل کلم

0

95-100

تا چهار هفته

هویج رسیده و کال

0

98-100

رسیده تا 9 ماه
کال تا 6 هفته

پیاز سفید و قرمز

0

65-70

تا 8 ماه

کاهو

0

98-100

تا 3 هفته

سردخانه اتمسفریک

سردخانه اتمسفریک در اصل نوع از سردخانه میوه به حساب می آید،

سردخانه لبنیات

نگهداری از لبنیات نیاز به دو نوع سردخانه دارد، سردخانه های اول که برای نگهداری از شیر، کره، پنیر و … استفاده می شود در دمای 0 تا 5 درجه سانتی گراد فعالیت می کند و نوع دوم که برای نگهداری بستنی لازم است در دمای 25- تا 30- درجه سانتی گراد فعالیت می کند.

سردخانه قارچ

عمر قارچ ها در انبار به صورت عادی بین 3 تا 4 روز است و برای افزایش آن نیاز به نگهداری در محیط سرد است. طراحی سردخانه های قارچ بسیار با اهمیت است.

این اهمیت به این دلیل است که ایراد جزئی در طراحی باعث می شود که وزن و آب قارچ ها به مقدار قابل توجهی کم شود و یا اینکه مقدار زیادی از این محصولات فاسد شوند.

سردخانه گوشت و مرغ

برای ذخیره سازی گوشت و مرغ دو روش مرسوم است، روش اول ذخیره سازی روش گوشت گرم است که دمای نگهداری 0 تا 4 درجه سانتی گراد است و می توان گوشت و مرغ را تا دو هفته با این روش حفظ کرد.

روش دوم ، منجمد سازی در تونل انجماد (بالاتر در این مطلب آن را توضیح دادیم) است. در روش منجمد سازی ابتدا در دمای 35- تا 45- سانتی گراد گوشت و مرغ منجمد می شود و سپس به سردخانه زیر صفر دیگری که معمولا در دمای 18- تا 20- درجه سانتی گراد کار می کند منتقل می شود.

مدت نگهداری با روش دوم به 6 تا 24 ماه افزایش پیدا می کند.

سردخانه دارو و تحقیقاتی

بارزترین نمونه نیاز دارو به سردخانه که اخیرا نیز همه به نوعی با آن آشنا هستیم نیاز به ذخیره سازی واکسن کرونا فایزر در دمای 40- سانتی گراد است.

حفظ و نگهداری داورها به خصوص واکسن ها و آمپول ها نیازمند یک محیط ایده آل دمایی است. بعضی از داور باید در سردخانه های بالای صفر در دمای 10 درجه و برخی دیگر مانند واکسن فایزر در دمای منفی نگهداری شوند.

سوپرایز کننده ترین محصولاتی که ممکن است در سرخانه نگهداری شوند

در زیر محصولاتی را نام میبریم که نگهداری آنها در سردخانه احتمالا شما را شگفت زده می کند.

  • محصولات آرایشی و بهداشتی
  • شمع
  • دانه
  • فیلم
  • گل و گیاه
  • ادکلن
  • پارچه

دسته بندی بر اساس سایز و حجم

در زیر دسته بندی سردخانه ها بر اساس ابعاد و حجم را مشاهده می فرمایید.

  •  کوچک (فروشگاهی)
  •  متحرک
  •  کانکسی
  •  بزرگ و صنعتی

عوامل موثر بر کارکرد سردخانه که به آن توجهی نمی شود

در طراحی سردخانه فاکتورهایی وجود دارد که بر عملکرد سردخانه تاثیرگذار هستند اما عموما به آنها توجهی نمی شود. در زیر فهرست کوتاهی از این عوامل را معرفی کرده ایم :

  • رفت و آمد نفرات و کارگران داخل سالن
  • میزان باز بودن درب سالن
  • انرژی حاصل از نورپردازی
  • گرما و انرژی حاصل از کارکردن لیفتراک و ماشین آلات درون سالن
  • روش ذخیره سازی و انبار کردن محصولات داخل سالن

محاسبه ظرفیت و قیمت سردخانه

ما در دیباپارت یک نرم افزار آنلاین محاسبه ظرفیت بوجود آورده ایم که شما تنها با وارد کردن ابعاد و نوع محصول نه مد نظر خود به راحتی می توانید ظرفیت مورد نیاز برای سردخانه  را در کسری از ثانیه محاسبه نمایید.

 برای استفاده از این محاسبه گر به صفحه -محاسبه آنلاین قیمت و ظرفیت سردخانه -مراجعه نمایید.

ساخت و اجرا 

در طول این مطلب به همراه همدیگر با نکات مختلف و مهم در سردخانه ها آشنا شدیم که خود بیانگر اهمیت محاسبه دقیق ظرفیت سردخانه بر حسب ابعاد و نوع کاربری مورد استفاده است.

ساخت یک سردخانه حتما و حتما نیازمند یک طراحی و پیاده سازی دقیق است، همانطور که در بخش قارچ توضیح دادیم اشتباه محاسباتی می تواند تا چندین درصد از محصول شما را به راحتی تبدیل به رطوبت کند و از بین ببرد.

بنابراین در پروسه ساخت ابتدا از متخصصین این حوزه نظیر مشاوران دیبا پارت مشورت بخواهید تا علاوه بر رعایت نکات لازم برای نگهداری مناسب از محصولات ، سردخانه تان را از نظر مصرف انرژی و دوام نیز بهینه کنید.